ภูมิอากาศร้อนชื้น คือ ภูมิอากาศซึ่งสามารถพบในเขตร้อนชื้น ซึ่งมีเพียงบางอาณาเขตเท่านั้นที่อยู่นอกเขตร้อน หากแต่มีลักษณะภูมิอากาศเช่นนี้ โดยการแบ่งเขตภูมิอากาศแบบ Koppen โดย Dr. Waldimir Koppen ชาวเยอรมันนั้น ภูมิอากาศร้อนชื้น คือ ภูมิอากาศไม่แห้งแล้ง มีความชื้นอยู่ในระดับสูง ช่วงระยะเวลา 12 เดือน จะพบอุณหภูมิเฉลี่ยอย่างต่ำ 18 องศา โดยอุณหภูมิในแต่ละเดือน ก็ขึ้นอยู่กับปริมาณของหยาดน้ำฟ้า ที่ไม่ค่อยมีความเปลี่ยนแปลงเท่าไหร่นัก ซึ่งมีความแตกต่างกับพื้นที่ ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิในแต่ละฤดู
ภูมิอากาศแบบร้อนชื้นกับประเทศไทย
สำหรับประเทศไทย เป็นประเทศที่ตั้งอยู่ซีกโลกเหนือ ทางด้านตะวันออกเฉียงใต้แห่งภาคพื้นทวีป Eurasian หรือก็คือ ระหว่างทวีปยุโรปกับทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ นั่นเอง โดยทางทิศเหนือของประเทศไทย ประกอบด้วย ภาคพื้นดินที่มีความกว้างใหญ่มหาศาล ส่วนทางตอนใต้และทางตะวันออกของประเทศ มีลักษณะเป็นน้ำที่มีขนาดกว้างใหญ่มหาศาลเช่นเดียวกัน โดยจากการที่ประเทศไทย ตั้งอยู่ระหว่างพื้นดินและพื้นน้ำนี้เอง จึงส่งผลให้ประเทศไทยตกอยู่ใต้อิทธิพลของลมมรสุมฤดูร้อน ซึ่งพัดจากน้ำสู่ภาคพื้นทวีป นอกจากนี้ลมมรสุมฤดูหนาวซึ่งพัดจากภาคพื้นลงไปยังทะเล ทำให้ในช่วงฤดูร้อนของประเทศไทย จะต้องเผชิญกับสภาพอากาศอันชุ่มชื้น อีกทั้งยังมีฝนตกชุกติดต่อกันอย่างต่ำเป็นเวลาถึง 6 เดือน สำหรับในช่วงฤดูหนาว ประเทศไทยก็จะได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมฤดูหนาว จึงทำให้มีสภาพอากาศแห้งแล้งและหนาวเย็น แต่จะคงอยู่อย่างในเพียงแค่ 3 เดือนเท่านั้น
โดยลมมรสุมตะวันออกเฉียงใต้ จะพัดนานติดต่อกันเป็นเวลา 3 เดือน เริ่มตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์-เดือนเมษายน ของทุกๆปี เพราะลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ได้ลดถอยลงไปจากภาคใต้ ทำให้มีลมจากทิศใต้และทิศตะวันออกเฉียงใต้ พัดเข้ามาแทน ซึ่งเจ้าลมประเภทนี้ ก็พัดมาจากความกดอากาศสูงจากทะเลจีนใต้ ซึ่งเป็นลมที่ทั้งร้อนและชื้น จึงทำให้อุณหภูมิสูงขึ้น
ลักษณะอากาศอันสำคัญของประเทศไทย
ประเทศไทย เป็นประเทศที่ตั้งอยู่ในเขตร้อนชื้น โดยมีปัจจัยต่างๆซึ่งมีผลต่อลักษณะอากาศของในประเทศ ซึ่งเป็นลมพัดประจำฤดู สามารถแบ่งออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่… มรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ที่นำพาอากาศอันแสนหนาวเย็นรวมทั้งแห้งมาจากประเทศจีน เข้ามายังในประเทศไทย จึงทำให้ประเทศไทยเกิดอากาศหนาวเย็นอีกทั้งยังมีความแห้งแล้ง เป็นระยะเวลา 6 เดือน นอกจากนี้ มรสุมจากตะวันตกเฉียงใต้ที่พัดผ่านทะเลอันดามัน ได้นำเอาอากาศร้อนชื้นมายังประเทศไทย จึงทำให้ฝนตกเป็นระยะเวลา 6 เดือน